با ارزش ترین و گران ترین سنگ های قیمتی مشکی رنگ
با ارزش ترین و گران ترین سنگ های قیمتی مشکی رنگ
سنگ حدید سیاه
سنگ حدید چیست؟ سنگ هماتیت (Hematite) از کلمه یونانی haima به مفهوم خون گرفته شده است. هماتیت یکی از کانی های آهن بوده و از فرمول شیمیایی Fe2O3 پیروی می کند و در شکل خالص ۶۹٫۹۴ درصد آهن و ۳۰٫۰۶ درصد اکسیژن درون خود دارد و رنگ آن امکان دارد که از خاکستری
به قرمز تیره یا قرمز روشن تغییر کند. وزن ویژه تایید شده هماتیت ۵٫۲۶ گرم بر سانتی متر مکعب میباشد و ممکن است به شکل کلوخهای و خاکی یا کمپاکت و کریستالی یافت شود. گونه بسیار خالص این کانی که به شکل خاکی و قرمز رنگ میباشد و گل اخرا نام دارد در جزیره هرمز ایران یافت می شود.
سنگ معدن هماتیت معمولا دارای درجه خلوص بالا (۵۰ تا ۶۸ درصد آهن) بوده و اکثرا همراه با مواد بیارزش سیلیسی میباشد. احیاپذیری این سنگ معدنی بر خلاف مگنتیت بسیار عالی میباشد. بیشتر اوقات این کانی حاوی مقدار ناچیزی فسفر است.
سنگ هماتیت در دمای ۱۴۵۷ درجه سانتی گراد و فشار یک اتمسفر به مگنتیت و آهن تجزیه میشود. چون فشار تجزیه اکسیژن برای حدید بالا میباشد در نتیجه به راحتی در دماهای بالا، حتی در محیطهای احیایی کم قدرت، به مگنتیت تبدیل میشود.
حدید انواع بسیار گوناگونی دارد که از جمله آنها میتوان به سنگ حدید مشکی، سنگ حدید رنگین کمانی، و سنگ حدید سفید اشاره داشت. هر یک از انواع این سنگ زیبایی و خواص منحصر به فرد خود را دارند. شما میتوانید برای برخورداری از خواص حدید از جواهرات ساخته شده از این سنگ استفاده کنید.
برای آنکه بتوانید تا زمانهای طولانی از خواص این سنگ بهرمند شوید باید آن را در بازههای زمانی مناسب با استفاده از نمک دریا شارژ کنید. بهتر است برای شستن آن از آب استفاده نکنید. اگر میخواهید بهترین حدید را با بالاترین کیفیت تهیه کنید بهتر است به فروشگاههای معتبر در این زمینه مراجعه کنید.
جالب است بدانید که حدید به نام سنگ خون شناخته میشود. همچنین آن را به نام سنگ ذهن نیز نامگذاری میکنند. این سنگ در فرد آرامش و تمرکز ذهنی به وجود میآورد. به تفکر اخلاق، تفکر منطقی و ریاضیات کمک زیادی میکند. باتوجه به اذکاری که روی سنگ هماتیت حکاکی میشود
(معروفترین آنها دعای هفت جلاله و عین علی است که البته عین علی غالبا روی لوح برنجی حک میشود) این گوهر بعنوان حرزی شناخته شده که بلا را از انسانها دفع کرده و اثرات آن را خنثی میسازد و برای محافظت و ایمنی از خطرات و بلا ها و همچنین جهت پیروزی بر ظالمان مورد استفاده قرار میگیرد.
کریستال های حدید
انرژی زمینی حدید به این معنی است که می تواند برای تقریباً هر کاری که شامل قدرت عنصر زمین است، مورد استفاده قرار گیرد. زمین عنصری است که دنیای فیزیکی، پول، تفکر عملی و تصمیم گیری را در بر می گیرد. به طور خاص، حدید یک سنگ خوب برای سازماندهی افکار فرد و توسعه مهارت های تفکر منطقی است.
این یک سنگ مفید برای بهبود مهارت های شما در موضوعاتی مانند ریاضیات، استدلال و بحث، یا حل مسئله است. در حقیقت، تفکر منطقی پیش نیاز تفکر خلاقانه است. اعتماد به نفس کاربر خود را با از بین بردن تمام منفی ها که اغلب درک ما از خودمان را بالا می برد، متعادل می کند.
با استفاده از سنگ حدید، انرژی مثبت بیشتری به زندگی شما وارد می شود.
ویژگی اصلی سنگ حدید را می توان “زمینی” توصیف کرد.
اگر تمایل دارید که ذهن “دمدمی مزاجی” نداشته باشید، در معرض حواس پرتی، عدم تمرکز،
یا اضطراب قرار گرفته اید و یا حتی اگر احساس می کنید که قدرت تخیل قوی نیاز دارید، این سنگ می تواند یک سنگ کامل برای شما باشد.
مهمترین خواص سنگ حدید سیاه
حدید سنگ نشاط، استقامت، قدرت و بزرگی است.
در بهبود عملکرد حافظه و فکر بسیار موثر است.
یکی از مهمترین خواص سنگ حدید اصل ایجاد تعادل بوده و چاکرای اول را تنظیم میکند.
هماتیت با بهرهگیری از ویژگیهای مغناطیسی و توازن انرژی، نصف النهارهای داخل بدن را متعادل میسازد.
باعث میشود تا شما انرژی منفی را از دیگران دریافت نکنید.
یک خاصیت سنگ حدید صینی از بین بردن بزدلی و ترسویی میباشد.
همچنین بالا بردن اعتماد به نفس از خواص حدید صینی شمرده میشود.
تقویت اراده و قابلیت اطمینان را در بین استفاده کنندگان بالا میبرد.
وسواس عملی را بسیار کاهش میدهد.
از دیگر خواص سنگ حدید صینی این است که در درمان مصرف زیاد سیگار، پر خوری و دیگر اشکال افراط گرایی مفید است.
دیگر خاصیت سنگ حدید این است که جذب اکسیژن در بدن را افزایش میدهد.
خواص حدید صینی باعث میشود که آهن موجود در این سنگ جذب سلول های قرمز خون شود.
در گرفتگی و انقباضات پا بسیار مفید است.
از بین بردن استرس و کم خوابی یکی دیگر از فواید سنگ حدید میباشد.
هماتیت مظهر تفکر فلسفه و ریاضیات میباشد.
۱۶- خواص حدید صینی سبب بهبودی تعادل ذهن، بدن و ارتباط روح و روان میشود.
۱۷- یکی دیگر از فواید سنگ حدید تقویت کردن جریان خون و فشار خون است و همچنین سبب تعادل در فشار خون نیز میشود.
تاریخچه سنگ حدید
سنگ حدید یا هماتیت، یکی از کانیهای آهن استه نامش از کلمه یونانی “ha” به معنای خون گرفته شده است.رمول شیمیایی آن Fe2O3 است و دررکیب خالص خود ۶۹٫۹۴ درصد آهن و ۳۰٫۰۶ درصد اکسیژن دارد. رنگ هماتیت ممکن است از خاکستری به قرمز تیره یا قرمز روشن تغییر کند. وزن ویژه هماتیت ۵٫۲۶ گرم برانتیمتر مکعب است و میتوان آن را به صورت کلوخهای و خاکی یا کمپاکت و کریستالی یافت. گونه بسیار خالص این کانی با نام گل اخرا در جزیره هرمز ایران یافت میشود.
سنگ معدن هماتیت معمولاً دارای درجه خلوص بالا (۵۰ا ۶۸ درصد آهن) است و اغلب همراه با مواد بیارزش سیلیسی است.
قابلیت احیاپذیری این سنگ معدنی بسیار عالی است، در حالی که مگنتیت این قابلیت رادارد. اکثراً هماتیت حاوی مقدار کمی فسفر است. در دمای ۱۴۵۷ درجه سانتیگراد و فشار یک اتمسفر، هماتیت به مگنتیت و آهن تجزیه میشود. به دلیل فشار تجزیه اکسیژن برای حدید بالا بودن، در دماهای بالا، حتی در محیطهای احیایی کم قدرت، به راحتی به مگنتیت تبدیل میشود.
سنگ حدید هفت جلاله
یکی از عباراتی که ممکن است به هنگام خرید گوهر حدید با آن مواجه شوید هفت جلاله است. اما حدید هفت جلاله چیست و چه خصوصیاتی دارد؟ هفت جلاله در واقع نامی است که به یک حرز سنگ حدید نسبت داده شده است. البته دعای هفت جلاله را میتوان بر روی تمام سنگها حکاکی کرد؛ اما در برخی از روایات اسلامی توصیه به حکاکی این دعا بر روی سنگ هماتیت شده است. حدید با دعای هفت جلاله خواص و فواید زیادی به همراه داشته و بر اساس روایات اسلامی میتواند بسیار پرفضیلت باشد. از جمله خواص سنگ حدید هفت جلاله میتوان به افزایش اعتماد به نفس، ایمن شدن در برابر ترسها، دور کردن افکار منفی، و همچنین گشایش در کار اشاره داشت. همچنین به همراه داشتن این سنگ در بارداری میتواند زایمان را سهلتر کند.
دعا گوهر حدید هفت جلاله برای افرادی که گرفتاریهای بسیار دارند و همچنین مسئولان مملکتی بسیار مفید است. استفاده از خواص حدید هفت جلاله در زمان دشواریها و مشکلات بسیار توصیه شده است. در برخی از روایات نقل شده است که امام علی (ع) در زمان جنگ و برای افزایش قدرت انگشتر حدید را به دست میکردند. دعا سنگ حدید هفت جلاله در واقع ذکری از امام صادق (ع) است. در بیانی از امام صادق (ع) توصیه شده است که انگشتر هفت جلاله را در برابر دشمنان و بدخواهان آشکار نکنید تا از آن استفاده نکنند. همچنین آن را به کسی هدیه ندهید؛ مگر آنکه از وی مطمئن باشید و از شیعیان ما باشد.
خواص سنگ حدید در روایات
حدید در میان شیعیان و مسلمانان نیز ارزش بسیار بالایی دارد. دلیل آن نیز توصیه بسیاری از امامان و ائمه به استفاده از این سنگ است. ثواب سنگ حدید در روایات به وضوح دیده میشود. به طور مثال در یک حدیث سنگ حدید از امام صادق (ع) بیان شده شده است که استفاده از این گوهر ارزشمند توسط مومنان میتواند موجب غلبه بر دشمنان شود. همچنین در بیانی دیگر از امام صادق (ع) گفته شده است که انگشتر حدید میتواند شیاطین را دور کند. مهمترین حکم حدید در اسلام دور نگه داشتن این سنگ از نجاست و وارد نکردن آن به حمام و دستشویی است. به طور کلی از مهمترین خواص سنگ حدید اصل از نظر اسلام میتوان به دور کردن شیاطین و خنثی کردن دسیسههای دشمنان اشاره داشت.
ذکر مخصوص امام علی (ع) روی حدید و خواص آن
در حدیثی از امام صادق (ع) آمده است: بر روی نگین انگشتر امام علی (ع) که از جنس حدید بوده، دعایی در ۷ خط حک شده است:
اعددت لکل هول لا اله الا الله
و لکل کرب لا حول و لا قوه الا بالله
و لکل مصیبه نازله حسبی الله
و لک ذنب صغیره و کبیره استغفرلله
و لکن هم و غم فادح ما شاء الله
و لک نعمه متجدده الحمد لله
ما بعلی بن ابی طالب من نعم فمن الله
و این انگشتری بوده است که حضرت علی (ع) آن را در زمان مواجهه با مشکلات به خصوص در زمان جنگ و رویارویی با دشمن، در انگشتشان مینموده اند. (کتاب مکارم الخلاق صفحه ۹۳)
همانند ذکر افزایش رزق، ذکر مخصوص امام علی (ع) نیز جزو سبد محصولات هماتیت در وب سایت فروشگاهی شرف آنلاین است. توجه داشته باشید که حکاکی این ذکر با آداب کامل و دقیقا به نام فرد و نام پدر فرد توسط حکاکان شرف آنلاین حکاکی میشود تا آن سنگ دقیقا بنام استفاده کننده ثبت شود تا بیشترین بهره از خواص حدید صینی کسب شود. این حکاکی اختصاصی در حال حاضر فقط توسط شرف آنلاین انجام میگیرد.
ذکر افزایش رزق و روزی روی حدید
با توجه به منبعی که نقل شده، از دانستهها این است که اگر در اولین جمعه ماه رمضان، دو خط زیر را بر روی سنگ حدید حکاکی کنیم، برکت و روزی به طور قابل توجهی افزایش مییابد: “کعسلهون لا اهـ لا الاول بالله لا الاء الا آلاوک یا الله” این ذکر، به طور عمده بازویی از خصوصیتهای سنگ حدید است که بیشترین محبوبیت را برای خود به دست آورده است، زیرا تأثیر بسیار خوبی در افزایش رزق و روزی دارد.
این خاصیت ارزشمند توسط یکی از کتب اخلاقی به نام “مکارم الاخلاق” نیز تأیید شده است و صفحه ۹۳ این کتاب به این نکته اشاره دارد. بنابراین، برای افزایش رزق و روزی خود میتوانید در اولین جمعه ماه رمضان، این دو خط ذکر را بر روی سنگ حدید حکاکی کنید و به این ترتیب، امیدوار باشید که برکت و فضیلتهای فراوانی در زندگیتان شکوفا شود. با قدرت ایزدی و معبودتان به تنهایی به پا میخیزیم، و هیچ معبودی جز راسترو که ایزدی نیست، پرستش نمیکنیم.
شارژ سنگ حدید
هر یک از سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی فواید مخصوص به خود را دارند. اما باید توجه داشته باشید که هر یک از این سنگها پس از مدتی انرژیهای منفی را به خود جذب کرده و خواص خود را از دست میدهند. برای جلوگیری از این مشکل باید سنگ را در بازههای زمانی مناسب شارژ کنید. سنگ حدید نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باید به درستی شارژ شود. همچنین توجه داشته باشید که سنگ حدید به دلیل وجود مقادیر زیادی از آهن نیازمند نگهداری مناسب است.
شستن سنگ حدید با آب میتواند موجب اکسیده شدن و خراب شدن این سنگ شود. از این رو بهتر است این سنگ را زیاد با اب نشویید. برای شارژ حدید میتوانید آن را در نمک خشک دریا قرار داده و روی آن را بپوشانید. همچنین میتوانید سنگ را برای 10 الی 20 دقیقه در مقابل نور خورشید قرار دهید تا شارژ شود. شارژ گوهر حدید را میتوانید یک بار در ماه انجام دهید.
معصومین (ع) چه نظری در مورد حدید داشتهاند؟
در احادیث با دستورات خاصی توصیه به استفاده از نگین حدید (هماتیت) و استفاده از خواص حدید صینی در امر دفع شر و بلا شدهاست. این انگشتر جن و انسانهای شرور و سرکش را از استفاده کننده دور میکند. در روایات متفاوتی آمدهاست که امام صادق (ع) توصیههای زیادی جهت استفاده از این انگشتر جهت دفع ترس، اجنه، بلا و چشم زخم کردهاست.
در کتاب مناقب نیز توصیه شدهاست که یکی از انگشترهای حضرت علی (ع) از همین سنگ بوده که ایشان در جنگ هایشان از این سنگ استفاده میکردند. البته توجه شود که حدید صینی یا همان انگشتری که از جنس فلز آهن است با انگشتری که نگین آن سنگ هماتیت است اشتباه نشود.
استفاده از انگشتر آهن کراهت دارد و اصلا توصیه نمیشود اما انگشتر نقره با سنگ هماتیت دارای همان خواص سنگ حدید میباشد که پیشتر بیان گردید.
سنگ لعل سیاه ملانیت
ملانیت که به سنگ لعل سیاه نیز شهرت دارد ، دارای فرمول شیمیایی Ca3Fe2(SiO4)3 بوده و یک نوع سنگ جواهر کدر و مات با درخشندگی نیمه الماسی و رنگ سیاه می باشد. ملانیت متعلق به خانواده بزرگ سنگ های گارنت است. درخشش بالای سنگ ملانیت به دلیل وجود عنصر تیتانیوم در این سنگ است. همین درخشندگی سبب شده است تا سنگ ملانیت مورد توجه جواهرسازان قرار بگیرد .
جالب است بدانید که از آنجایی که در داخل ملانیت عنصر آهن نیز وجود دارد، این سنگ دارای خاصیت مغناطیسی می باشد و به دلیل همین ویژگی به راحتی می توان این سنگ را از سایر سنگ های زینتی سیاه رنگ تشخیص داد. ملانیت از نظر ظاهری به سنگ هایی از قبیل تورمالین سیاه ، کهربای سیاه، یاقوت سیاه و الماس سیاه شباهت دارد. منابع و معادن این لعل سیاه نیز بیشتر در کشورهای روسیه، آذربایجان، مالی، مکزیک، آلمان، فرانسه، ایتالیا و ایالات متحده وجود دارد.
در بازار لعل (spinel) و سنگ گارنت (garent) را عملا یک سنگ میدانند چرا که تشخیص سنگ لعل از سنگ گارنت بسیار سخت میباشد. به طور کلی میتوان لعل را نوع با کیفیتتر گارنت دانست که در عین حال بسیار کمیابتر میباشد. همه خبرگان نگین های جواهری در پی این گوهر هستند
و با وجود اینکه به اندازه نگین و انگشتر یاقوت قرمز شناخته شده نیست، اما علاقهمندان خود را دارد و به گونهای میتوان گفت تاجران گوهر های قیمتی و گرانبها و گردآورندگان همیشه در جستجوی آن هستند که این سنگ قیمتی را در کلکسیون خود داشته باشند. اما ویژگی های سنگ لعل چیست که به این اندازه آن را محبوب و دوست داشتنی کردهاست.
انواع مختلف آن دارای نامهای تجاری و علمی متفاوتی است و این تفاوت به خاطر تنوع در رنگها و گونههای این دسته از سنگها میباشد. در فرهنگ دهخدا به گفته منابع قدیمی آمده که: سنگی نازک با سرخی درخشان و از یاقوت سستتر و نرمتر است.
در دوران گذشته این نگین شناسایی نشده بودهاست و به همین علت در کتب و نوشتههای تاریخی کمتر از آن نام برده شدهاست و پس از آن در کوه لعل بدخشان یافت شد. در مسیر آذربایجان نیز معدن وجود دارد اما سنگ لعل آن نارسیده است و رنگ تیرهای با کبودی زنده دارد، بدین سبب قیمت سنگ لعل این منطقه ارزش زیادی ندارد. این نگین که در واقع همان سنگ اسپینل میباشد
از آلومینات منیزیم ساخته شده و رنگ قرمز آن به علت وجود کروم و آهن در نگین بوده، سختی این گوهر به میزان ۸ مقیاس موس (الماس 10 و یاقوت 9) و با شبکه ای بلوری مکعب شکل و مثل الماس است.
ملانیت سنگ جواهر گارنت سیاه و درخشان است که برخی مواقع به دلیل دارا بودن عنصر تیتانیوم از آن با عنوان «آندرادیت تیتانی» یاد می شود.
این سنگ یکی از سه گونه ی گروه گارنت آندرادیت کمیاب است که از ملونیت که تلورید نیکل است کاملا متمایز می باشد.
نام آندرادیت از معدن شناس پرتغالی کاشف این سنگ، خوزه بونیفاسیو د آندرادا ا سیلوا(۱۷۶۳-۱۸۳۸) بر روی آن نهاده شد.
وی کاشف سه ماده ی معدنی دیگر نیز بوده است.
شاخصه ی انکساری آندرادیت بسیار بالا است و این یعنی گارنت آندرادیت درخشندگی بسیار زیبایی دارد.
گارنت دمانتوئید سبز و کمیاب نیز نوعی از آندرادیت است که به دلیل درخشش زیبای خود از محبوبیت بالایی برخوردار است.
در حقیقت، نام «دمانتوئید» به دلیل درخشش این سنگ، از لغت آلمانی «demant» به معنی «الماس» برگرفته شده است.
نگهداری سنگ جواهر لغل سیاه
سنگ های ملانیت بسیار سخت و بادوام هستند.
از این سنگ ها حتی در برابر وزش های سخت که سبب آسیب به آن می شود مراقبت کنید.
برای شستشوی ملانیت از آب گرم و صابون و یک پارچه ی نرم استفاده کنید.
حتما به خوبی باقیمانده ی صابون را از روی سنگ پاک کنید.
درست مانند بیشتر سنگ های جواهر، از پاک کننده های التراسونیک و بخارشوها در شستشوی این سنگ امتناع ورزید.
همیشه پیش از انجام هر گونه فعالیت ورزشی یا شستشو و فعالیت های سخت فیزیکی ملانیت را در جای مناسب قرار دهید.
سنگ های جواهر ملانیت را به منظور جلوگیری از خراشیدگی به دور از سایر سنگ های جواهر نگهداری نمایید.
بهتر است سنگ های جواهر را درون یک پارچه ی نرم پیچیده و درون جعبه ی جواهر با آستر پارچه ای نگهداری کنید.
معادن مهم سنگ لعل
برخی از مهمترین معادن لعل در سراسر جهان عبارتند از:
افغانستان
مشهورترین معدن لعل در جهان، لعلهای سرخ بدخشان به خاطر رنگ آتشین و شفافیت بینظیرشان شهرت جهانی دارند.
این لعلها از مرغوبترین و باارزشترین لعلهای جهان هستند و به دلیل کیفیت و زیبایی منحصر به فردشان، تقاضای زیادی در بازار جهانی جواهرات دارند.
میانمار (برمه)
دومین منبع مهم لعل در جهان، با لعلهایی در رنگهای متنوع از جمله قرمز، صورتی، نارنجی، آبی و بنفش. لعلهای برمه به دلیل تنوع رنگی و کیفیت بالا، در بین جواهردوستان بسیار محبوب هستند. این لعلها در ساخت انواع زیورآلات و اشیاء تزئینی استفاده میشوند.
سریلانکا
لعلهای این منطقه بیشتر به رنگهای صورتی و نارنجی ملایم هستند و به خاطر ظرافت و زیبایی خود شناخته میشوند. لعلهای سریلانکا از نظر قیمت مناسبتر از لعلهای افغانستان و میانمار هستند و به همین دلیل، در بین طیف وسیعتری از خریداران محبوبیت دارند.
تانزانیا
لعلهای این منطقه به خاطر رنگهای قرمز و صورتی پررنگ و شفافیت بالا معروف هستند. لعلهای تانزانیا از نظر کیفیت، شباهت زیادی به لعلهای افغانستان دارند و به همین دلیل، به عنوان جایگزینی برای لعلهای افغان در بازار جواهرات شناخته میشوند.
تاجیکستان
لعلهای این منطقه بیشتر به رنگهای قرمز و بنفش هستند و به دلیل قیمت مناسبتر در مقایسه با لعلهای افغانستان و میانمار، مورد توجه قرار میگیرند. لعلهای تاجیکستان از نظر کیفیت در سطح متوسطی قرار دارند و برای ساخت انواع زیورآلات و اشیاء تزئینی استفاده میشوند.
علاوه بر این معادن، لعل در کشورهای دیگری مانند:
ایران: در مناطق مختلفی مانند خراسان، سیستان و بلوچستان و یزد یافت میشود.
پاکستان: در منطقه کشمیر معادن لعل وجود دارد.
آمریکا: در ایالتهای مونتانا و کارولینای شمالی لعل یافت میشود.
استرالیا: در ایالت نیو ساوت ولز معادن لعل وجود دارد.
کیفیت و مرغوبیت لعل به عوامل مختلفی مانند نوع ناخالصی، رنگ، شفافیت و محل استخراج بستگی دارد.
لعلهای بدخشان افغانستان به طور کلی به عنوان مرغوبترین لعلها شناخته میشوند.
سنگ لعل در فرهنگ های مختلف و ایران
لعل، سنگی کهن و گرانبها، از دیرباز در فرهنگها و تمدنهای مختلف جایگاهی ویژه داشته و مورد احترام و تحسین بوده است.
در مصر باستان، لعل را سنگی مقدس میدانستند و نمادی از خورشید، قدرت و جاودانگی بود. فرعونها و ثروتمندان از لعل در ساخت زیورآلات، اشیاء مذهبی و طلسمات استفاده میکردند. مصریان باستان معتقد بودند که لعل میتواند در برابر بیماریها و ارواح شیطانی محافظت کند و شانس و ثروت را به ارمغان بیاورد.
در هندوستان نیز لعل سنگی خوشیمن و مقدس تلقی میشود و در طب سنتی آیورودا کاربرد دارد. هندوها معتقدند که لعل میتواند چاکرای ریشه را تحریک کند، خلاقیت و شور و اشتیاق را افزایش دهد و به تعادل عاطفی و روحی کمک کند.
در ایران نیز لعل از جمله سنگهای قیمتی محبوب بوده و در شعر و ادبیات فارسی از آن به نیکی یاد شده است.
در شاهنامه فردوسی، از لعل به عنوان سنگی گرانبها و زیبا یاد شده است که در تاج و تخت پادشاهان و زیورآلات بزرگان استفاده میشده است.
لعل در فرهنگهای دیگر نیز جایگاه ویژهای داشته است. در چین باستان، لعل نمادی از ثروت، قدرت و خوشبختی بود. در روم باستان، از لعل برای ساخت مهر و انگشتر استفاده میشد و اعتقاد بر این بود که میتواند شجاعت و اراده را افزایش دهد.
امروزه نیز لعل به عنوان یک سنگ قیمتی زیبا و باارزش، در سراسر جهان مورد توجه قرار میگیرد. از لعل در ساخت انواع زیورآلات، اشیاء تزئینی و کلکسیونها استفاده میشود.
عنوان کتاب ” لعل بدخشان ” از طرفی به منطقه ی تبعید ناصر خسرو و از طرف دیگر به نگین مشهور لعل بدخشان اشاره دارد، اما در واقع به فهم و درک خود وی از ارزش هر شخص، و فطرت انسانی و موضوعی اشاره دارد که سرانجام در زندگی آدمی مهم است.
زمانی که از او سوال میشود که چرا در منطقه ی دوردستی مثل درّه ی یمگان زندگی میکند، در پاسخ میگوید که هیچ فردی سنگ لعل بدخشان را به خاطر اینکه در معدنی آلوده جای گرفته و یا درّی را به سبب اینکه از میان صدفی لزج و ناخوشایند بر آمده است، خوار و بی ارزش به شمار نمیآورد و در واقع خواص لعل و هر گوهری به منشا آن نیست. به عبارتی، محیط یا منشاء شخصی ارزش و گوهر درونی او را تعیین نمیکنند.
با این دیدگاه، سنگ لعل بدخشان همچنین مشخص میکند که چه چیزی خوب است، و چه چیزی در سرشت آدمی، یعنی جان و روح، جاودان است. این مسئله برای ناصر خسرو، هم در دنیای معنوی و هم در جهان مادی کار میکند و در هر انسانی جان هر کسی است که مسئول حال و امید برای زمان آینده است.
شاعران همیشه در تلاش بودند تا با شناخت سنگ ها و خصوصیات و ویژگی هایشان، از آن ها برای پیرایش اشعار خود بهره ببرند. در میان شاعران از همه بیشتر نظامی به تعداد ۱۸۶ مرتبه از واژه سنگ لعل در شعرهای خود بهره برده است.
نظامی: او این نگین را غالبا در معنای حقیقی خود استفاده کرده، یا آن را به خورشید، لب، می، چشم، تن، اشک و صورت تشبیه میکند. نظامی در این بیت از شعر خود، انجام دادن کار سخت و طاقت فرسا را به مراحل سخت و فشرده تشکیل شدن این سنگ تشبیه کرده است.
هر که ز آموختن ندارد ننگ دُر برآرد ز آب و لعل از سنگ
حافظ: در زمان های قدیم بر این باور بودند که اگر این گوهر را در مدت زمانی بسیار طولانی در خون جگر بگذارند، رنگ آن کیفیت بهتری پیدا کرده و همینطور موجب آبدار شدن و طراوت بخشیدن مجدد به آن میشود. حافظ در این باره چنین گفته است :
جای آن است که خون موج زند در دل لعل
زین تغابن که خزف میشکند بازارش
ابوریحان بیرونی: وی نیز در یکی از نوشته های خود در کتاب “الجماهر فی معرفه الجواهر” و عبدالله کاشانی در کتاب “عرایس الجواهر” پیرامون خواص لعل نوشتند که در برابر آتش مقاومت زیادی دارد و اگر در آتش و حرارت گذاشته شوند به رنگ سفید در آمده و هنگامی که به ندرت سرد شود به رنگ اصلی خود باز میگردد. همچنین نظامی در شعرش آورده :
زتابنده یاقوت و رخشنده لعل خرامنده را آتشین گشت نعل
خواص سنگ لعل سیاه
بالا برنده اعتماد به نفس
کاهش سردرد
درمان ناتوانی جنسی
برای بیماری های قلبی مفید و تصفیه خون و فشار خون
مانع از انعقاد خون در عروق
مانع مبتلا شدن به بیماری های ویروسی و واگیردار و خطرناک
تقویت کننده نیروی جنسی، قوای جسمانی، مستحکم نمودن دیواره عروق
درمان اختلالات قاعدگی، درمان سرطان
شادی آور، نیروبخش و شجاعت را زیاد می کند.
سنگ جاسپر سیاه
از زمانهای قدیمی تا به امروز یکی از سنگهای پرکاربرد در صنعت جواهرسازی و مد، سنگ جاسپر بوده است که در ساخت انواع گردنبند، گوشواره، انگشتر و دستبند کاربرد فراوانی دارد. سنگ جاسپر یا همان سنگ خالدار به عنوان نوعی سنگ سیلیس و کوارتز شناخته میشود که لکههای موجود در سطح سنگ به علت وجود مواد معدنی، خاکستر یا رسوب در آنها میباشد. گفتنی است که سنگ جاسپر در همه جای جهان یافت میشود و دارای فراوانی بسیار است اما به طور معمول بیشتر در هند و استرالیا متمرکز است. این سنگ در صنعت جواهرسازی و مد بسیار مورد استفاده قرار میگیرد باورها و عقاید زیادی در مورد آن وجود دارد.
جاسپر یکی از گونه های مختلف سنگ کوارتز موجود در طبیعت امروز است.
سنگی مات و پر از ناخالصی های دی اکسید سیلیکون می باشد .
نام این سنگ گرفته شده از کلمه ای یونانی به معنای سنگ لکه دار است .
وجه تسمیه آن در ظاهر لکه دار ، رگه دار و رنگین این سنگ نهفته است که در رنگ های مختلفی شکل می گیرد .
سنگ جاسپر که به سنگ یمانی نیز مشهور است را تعدادی از دانشمندان به خاطر ساختار خاصش در گروه دیگری تقسیم بندی می کنند .
جاسپر ماده ای متراکم است که بالغ بر 20 درصد آن از مواد غیر معدنی ساخته می شود .
به دلیل ناخالصی های آن ، معمولا سنگی یکنواخت نیست .
در برخی موارد دیده که با انواع عقیق نیز شکل گرفته است .
نقوش روی این سنگ در طول مراحل به وجود آمدن آن از رسوبات ذرات سیلیکات یا خاکستر موارد اتشفشانی شکل گرفتند .
به طور کلی این سنگ از تجمع ناخالصی ها شکل می گیرد .
این سنگ به طور ذاتی به دلیل رسوبات سیلیکاتی موجود در آن ،
به همراه شکاف ها و شیار هایی بوجود می آید و سپس با مواد معدنی نظیر اکسید آهن ، دی اکسید منیزیم ، اکسید های آهن و دیگر ارگانیک ها پر می شوند .
ترکیب نهایی تمامی این مواد ظاهر کلی این سنگ را بوجود می آورد .
رایج ترین انواع جاسپر شامل افکت هایی مانند سنگ مرمر ، رگه های تیره ، حلقه های در هم ، لکه ها و یا نقاطی مانند شعله اتش می باشند .
همانند سنگ عقیق این سنگ دارای انواع دسته بندی ها و اسامی تجاری هستند .
کانی شناسی جاسپر
ژاسپر يا جاسپرJasper يک کانی آهن دار(رسوبات شيميايي سيليسي) بوده و از ویژگی های آن رنگ قرمز آن است (اگر چه نوع زرد ،قهوه اي وسياه آن نيز جاسپر ناميده مي شود) و ترکیب رنگهای آن بیشتر به شکل نواري يا خالخال ديده مي شود. واژه جاسپرJasper ازjaspis که در زبان يوناني به معناي سنگ لكه دار یا خالخال است اقتباس شده و به انواع سبز و شفاف آن اطلاق مي شود.
از مشخصات جاسپر مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
از نظر رنگ : زرد – قرمز – قهوه اي – سبز به دلايل وجود کلريت ، هماتيت و غيره
رنگ خاکه: سفيد، زرد، قهوه اي، قرمز
سختي : 6 – 7
رده بندي: اکسيد
جلا: فلزي
نوع شکستگي: صدفي
وزن مخصوص: 58/2 – 64/2
ساختار شيميايي: Sio2، دي اکسيد سيليسيم
شفافيت: غيرشفاف – نيمه شفاف، حتي در ورقه هاي نازک کدر
ترکيب شيميايي: SiO2=100% همراه با Al,Fe,Mg,Ca,Ni,Cr
منشا تشکيل سنگ: بعد از آتشفشاني – رسوبي – دگرگوني
واژه جاسپر در زبان یونانی (iaspis) معنی سنگ خال دار و عجیب و غریب شناخته می شود. درگذشته نام دیگر سنگ جاسپر در زبان فارسی یشب (yashp) بوده است. از نظر تاریخی آن را می توان به عنوان یک سنگ جواهری در تاریخ آذربایجانی، فارسی، عبری، آشوری و یونانی دانست که طرفدارن زیادی داشته است. جاسپر سبز در حدود 4 و 5 هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار می گرفته است. این سنگ همچنین معروف به سنگ بشریت است و علت این نامگذاری به این دلیل است که، به فرد یادآوری می کند که این دنیا فقط برای خود نیست بلکه یکی از اهداف آن ایجاد آرامش و آسایش برای دیگران است.
سنگ جاسپر یکی از سنگهای گران قیمت می باشد که در رنگ های قرمز، قهوه ای، سبز و زرد در طبیعت وجود دارد این سنگ به رنگ آبی نیز دیده شده که بسیار کمیاب و با ارزش است. رنگ قرمز موجود در سنگها و به خصوص جاسپر، به دلیل وجود آهن در ساختارشان می باشد. همان طور که گفتیم جاسپر یکی از انواع بزرگ خانواده کلسدونی ها می باشد که ساختاری از اوپال، کلسدونی و کوارتز در آن مشاهده می شود.
ترکیب شیمیایی سنگ جاسپر به طور کلی متنوع است و ممکن است در ترکیب خود حاوی عناصر مختلفی باشد. با این حال، بیشتر جاسپرها از ترکیبات اصلی کوارتز و سیلیکاتهای آهن تشکیل شدهاند و ممکن است شامل عناصری همچون کلسیم، آلومینیوم، منیزیم، پتاسیم، سدیم، منگنز و روی باشند. جاسپر با توجه به رنگ متفاوتی که دارد، ترکیبات شیمیایی مختلفی را در خود جای داده است. به طور مثال، جاسپر سفید شامل سیلیکات آلومینیوم و کلسیم است. جاسپر صورتی به دلیل حضور آهن و منگنز در ترکیب خود، از سیلیکات آهن و آلومینیوم تشکیل شده است. جاسپر قهوهای به دلیل وجود روی در ترکیب خود، شامل سیلیکات آهن و منگنز است. همچنین جاسپر قرمز و بنفش از سیلیکات آلومینیوم و منیزیم تشکیل شدهاند. علاوه بر این، در برخی جاسپرها، ممکن است از عناصر دیگری همچون نیکل، کروم، کبالت، مس و آهن در ترکیب خود استفاده شود. در مجموع، ترکیب شیمیایی جاسپر بسیار متنوع است و ممکن است با توجه به نوع جاسپر، درصد و مقادیر مختلفی از عناصر در آن وجود داشته باشد.
افسانه ها در مورد سنگ جاسپر
مصریان باستان جواهرات جاسپر(jasper) را به عنوان حرز ( طلسم) می پوشیدند ، چرا که این باور وجود داشت که این سنگ باعث افزایش نیروی جنسی می شود. بر طبق انجیل، جاسپر هدیه مستقیمی از سوی خدا بوده و اولین سنگ بنای اور شلیم می باشد. همچنین بومیان آسیا و نیز بومیان آمریکا ،آن را به عنوان سنگ جادویی باران و دارای قدرت بسیار زیاد درمانی می شناختند .
جاسپر(jasper) نماد قدرت اراده است و در قرون وسطی به عنوان سنگ جنگ جویان شناخته می شد.
بر طبق افسانه ها جاسپر سنگی است که شمشیر زیگفرید را تزیین می کرد.
در افسانه ها آمده است که سنگ جاسپر برای دور کردن ارواح خبیث و محافظت از شخص در مقابل نیش مار و رتیل مورد استفاده قرار می گرفته است. در قرن چهارم ، این تصور وجود داشت که اگرسنگ جاسپر در جهت درست قرار بگیرد باران را به همراه خواهد آورد. جاسپر به عنوان سنگ محافظ در برابر طلسم و افکار پلید کاربرد داشته است و موجب برگشت فکر پلید به خود طلسم کننده می شود. جاسپر(jasper) نیروی ذهن و عقل را افزایش می دهد و مانند سدی در برابر امیال و هوس های خطرناک عمل می کند.
در سنت های قدیم وقتی که سنگ جاسپر به عنوان یک گردنبند تزئینی پوشیده می شد این گونه تصور می شد که خستگی و کوفتگی رااز بدن دور می کند .در قرون وسطی ، بر این باور بودند که انعکاس جهان را در سنگ ها می توان دید و این سنگ را با سیارات مریخ و پلوتون مرتبط می دانستند .
انواع سنگ جاسپر
ژاسپر گل شقایقی (poppy jasper):
این نمونه بیشتر دارای خال هایی قرمز رنگ می باشند که در میان آنها سایه هایی به رنگ زرد، سیاه یا قهوه ای وجود دارد.
جَسپیلیت (Jaspillite):
این نوع جاسپر همانند فرآیند تشکیل سنگ چرت بوجود می آید ولی غنی از آهن هست.
جاسپر پلنگی (Leopard Jasper):
این نمونه همانطور که از نامش پیداست دارای طرح هایی از چشم ها یا خال هایی با رنگهای مختلف در سطح سنگ، شبیه به پلنگ می باشد. این سنگ معمولا در برزیل، مکزیک و برخی نقاط آفریقا یافت میشود.
هلیوتروپ یا سنگ خون (blood stone):
این سنگ نمونه سبز تیره و اوپک جاسپر می باشد که دارای خال های ریز قرمز رنگ غنی از اکسید آهن یعنی هماتیت می باشد. خط سائیدگی آن قرمز است و رنگ سبز تیره آن می تواند ناشی از مواد معدنی با اندازه میکروسکوپی کلریت و اکتینولیت باشد. نمونه های با کیفیت این سنگ از هند و برزیل می آیند.
سنگ ماریوم جاسپر (Mariam Jasper):
ماریوم ژاسپر یا سنگی که در ایران به اسم “سنگ مریم” شناخته می شود، به دلیل طرح خاصی که دارد دارای طرفداران بسیاری است. این طرح ها از پوسته فسیل های دریایی در میلیون ها سال پیش ناشی می شوند. رنگهای قهوه ای و نارنجی آن در کوه های هیمالیا وجود دارد.
سنگ جاسپر قرمز یا سرخ (Red Jasper):
رنگ جاسپر قرمز به علت وفور اکسید آهن است که رنگ آن قرمز می باشد. این نوع در اغلب کشورها نظیر برزیل، ایالات متحده و.. یافت می شود. از خواص جاسپر قرمز جهت ارتقای قدرت استقامت و انرژی، ترغیب بهبودی از ضعف جسمانی یا بیماری، سودمند در تولید بافت عضلانی، قادر به ارتقای اثر تمرینات در چاکرا درمانی و حمایت از دستگاه های گردش خون و تنفس استفاده می شود.
سنگ جاسپر آبی (Blue Jasper):
سنگ ژاسپر آبی نمونه ای کمیاب می باشد که شباهت زیادی به لاجورد دارد و در بازار ایران ناشناخته است. یک باور قدیمی وجود دارد که می گویند جاسپر آبی سنگی برای جهان دیگر است!
ژاسپر جنگل بارانی (Rainforest Jasper):
این نوع در برزیل و آفریقای جنوبی یافت می شود. از خواص جاسپر جنگل بارانی می توان به حمایت انرژی وار از سلامت کبد و سم زدایی بدن اشاره کرد. این سنگ تمامی چاکراها را تقویت و تسهیل کننده ارتباط عمیق با طبیعت است. این سنگ باعث نیرو بخشی و انرژی، حمایت از امیدواری مجدد و یاری دادن در غلبه بر غم و اندوه و افسردگی می شود.
ژاسپر موکائیت (Mookaite Jasper):
موکائیت در غرب استرالیا پیدا می شود. این سنگ در ترکیب رنگهای زرد، قهوه ای، سفید، کِرمی، نارنجی و قرمز وجود دارند. این سنگ تقویت کننده تمامی چاکراهای بدن و سبب سلامتی کبد و سم زدایی بدن می شود. گفته می شود این سنگ دارای خواصی چون امیدواری مجدد، نیروبخشی و انرژی، یاری دادن در غلبه بر غم و اندوه و افسردگی می شود. این سنگ همچنین باعث افزایش غریزه می شود.
ژاسپر تجملی (Fancy Jasper):
این نمونه طیف وسیعی از رنگها را ارائه می دهد. ظاهر آن شبیه سنگ خون ولی با رنگهایی زیباتر شامل قرمز، یاسی، سبز و ارغوانی روشن است. این سنگ در آفریقا، برزیل و هندوستان یافت می شود. این سنگ دارای عنصر زمین است و به واقع گرایی و سازماندهی ذهن و حل مشکلات کمک می کند. گفته شده از خواص سنگ جاسپر تجملی می توان در یاری دادن در غلبه بر بی خوابی، سلامت عمومی بدن و تسکین ترس استفاده نمود.
جاسپر منظره (picture jasper):
این نوع ژاسپر دارای الگوهای برنزی یا قهوه ای رنگ است که تداعی یک منظره طبیعی را برایمان دارد. این نوع که در دنیا طرفداران بسیاری دارد دارای اینکلوژن ها و رگه ها و دندریت هایی است که مناظری جالب را می تواند برایمان به تصویر بکشد. این سنگ بصورت ابتدایی در آمریکا بویژه ساحل اوراگون یافت می شود.
از خواص سنگ جاسپر منظره می توان خواص درمانی رشد و درمان استخوان اشاره کرد.
ژاسپر اوناکیت (Unakite Jasper):
این سنگ دارای الگوی رنگ صورتی و سبز خزه ای دوست داشتنی ای است. نام آن از کوه های اوناکا در ایالت تنیسی و شمال کارولینا گرفته شده است. جاسپر اوناکیت در برزیل، آفریقای جنوبی، زیمبابوه، سوئیس و کشورهای دیگر یافت می شود.
این سنگ موجب ارتقای ارتعاشات کالبد جسمانی و احساسی شده و فرد را از احساسات منفی و الگوهای عادتی فکری که باعث طغیان آنها می شود رها می کند. همچنین از خواص جاسپر اوناکیت در ارائه حیات فعال در درمان سرطان و بیماری های قلب، پیشبرد رشد پوست سالم، سودمند برای بهبود بعد از جراحت می توان اشاره نمود.
جاسپر اقیانوسی (ocean jasper):
این نمونه در معدن Morovato در شمال شرقی ماداگاسکار وجود دارد و بصورت ترکیبی از کالسدونی و کوارتز و جاسپر سبز تیره و سفید است که اغلب این سنگ با جنبه تزئینی استفاده می شود.
خواص سنگ جاسپر سیاه
برای مبارزه با خستگی مفید است
جاسپر محافظت کننده است
ایجاد تعادل بین یین و یانگ
در مکاتب شرقی از جاسپر برای راندن ارواح شیطانی و اجنه استفاده می شود
محافظت در برابر گزش مار و عنکبوت
در قرن چهارم سنگ نماد باران و برکت تصور می شد
تحریک تمایلات جنسی و باروری
سودمند در درمان کبد ، طحال و مسائل مربوط به لوزالمعده
برای کاهش وزن کابرد خوبی دارد
برای مبارزه با یبوست
تقویت سیستم ایمنی بدن
سپر محافظ شیاطین در سحر و جادو
برای درمان تب کاربرد دارد
تقویت سیستم گردش خون
دفع سموم
بهبود کارای کبد
جریان مایع مغزی نخاعی و فعالیت سیستم اعصاب سمپاتیک را افزایش میدهد
این سنگ برای عضلات و نیمکره چپ مغز مفید است
بر روی عضلاتی که منقبض میشوند اثر بسیار خوبی دارد
باعث افزایش ساخت هموگلوبین شده و به کبد انرژی میبخشد
سنگ جاسپر در جذب آهن به داخل بدن موثر است
ترشحات را رقیق کرده و احتقان را کاهش میدهد
به افراد اعتماد به نفس میبخشد و باعث میشود که شخصیتهای وابسته به دیگران ، به خود برگردند
انرژی فیزیکی بدن را افزایش می دهد
نگهداری سنگ جاسپر
از آنجایی که سنگ کوارتز در خانواده کواتز قرار می گیرد، در قیاس با بیشتر سنگ های دیگر بسیار بادوام است .
این سنگ به راحتی با آب گرم و اندکی صابون و برس یا پارچه ای نرم تمیز می شود .
دقت کنید تا سنگ را قبل از خشک کردن کاملا آبکشی کنید .
با اینکه این سنگ دارای دوام بسیار زیادی است ، برخی مواد هستند که می توانند آنرا دچار خراشیدگی کنند مانند الماس ، توپاز ، یاقوت قرمز و یاقوت کبود.
برای جلوگیری از خراشیدگی سنگ ها و یا شکستگی ، از استفاده و نگهداری سنگ ها در کنار یکدیگر بپرهیزید .
همانند مابقی سنگ ها ، از مواد شیمیایی قوی نظیر اسیدسولفوریک ، سفیدکننده ها و … برای شستشوی آنها جدا بپرهیزید .
جاسپر(jasper) سنگی بسیار متخلخل است و همین امر باعث می شود به آسانی لک شود و یا رنگ ها و مواد شیمیایی را جذب کند .
از قرار دادن آن در معرض حرارت به صورت طولانی مدت بپرهیزید زیرا حرارت باعث تغییر رنگ در سنگ می شود .
قبل از انجام فعالیت های سنگین ، تمرین ورزشی و یا حمام کردن تمامی جواهرات خود را در آورید.
بهترین راه نگهداری آن در پارچه ای نرم و یا در جعبه طلا و جواهرات پوشیده با پارچه است .
شارژ سنگ جاسپر
انواع جاسپر را می توان با استفاده از نمک طبیعی و نور خورشید شارژ و پاکسازی کرد. به این صورت که داخل یک ظرف مقداری نمک خشک بریزید و سنگ خود را روی آن قرار داده و به مدت 10 دقیقه زیر نور خورشید قرار دهید. دقت داشته باشید نور شدید آفتاب به مدت طولانی میتواند به رنگ و جلای برخی سنگ ها آسیب بزند.
در مورد استفاده از نمک برای شارژ و پاکسازی سنگ ها نمک دریا توصیه شده و در صورتی دسترسی به نمک دریا یا هالیت استفاده از این نوع نمک بهتر است. جهت پاکسازی و شارژ جاسپر سبز مقداری آب را با نمک دریا مخلوط کنید و سپس روی این سنگ بپاشید.
اين سنگ به عنوان سنگ بشريت معروف است و استفاده از آن به فرد يادآوري مي کند که در اين دنيا، فقط براي خود نيست بلکه يکي از اهداف وجودي او ايجاد آسايش و آرامش براي ديگران است. اين سنگ به خاطر خاصيت آرامبخشي سنگ بسيار خوبي براي گذاشتن در منزل است. اين سنگ باعث افزايش استقلال فردي مي شود و براي حفاظت کودکان در برابر ترس هاي شبانه بسيار مفيد است.
اين سنگ باعث تعادل روح و جسم با يک ديگر مي گردد و شديداً براي آرامش اعصاب مفيد است.